1. Ăn thô là gì?

Ăn thô là chế độ không sử dụng nhiệt để chế biến. Chế độ ăn này xuất phát từ thời tiền sử và có thể áp dụng với nhiều thực phẩm khác nhau như thịt, hải sản, rau củ, trái cây,... 

Ngày nay, chế độ ăn thô dần trở thành xu hướng nhưng chủ yếu với các loại thực phẩm chay. Dẫu chỉ là rau xanh và củ quả nhưng việc lựa chọn nguyên liệu không kỹ càng và không chế biến vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro về vi khuẩn, virus, chất độc hại,... Do vậy, lựa chọn thực phẩm sạch trở thành tiêu chí tiên quyết để bảo vệ sức khỏe trong chế độ ăn thô.

Chế độ ăn thực phẩm thô thường được phân thành ba loại chính:

- Chế độ ăn thô thuần chay (Raw vegan diet): Đây là kiểu phổ biến nhất, hạn chế lựa chọn thực phẩm, chỉ chọn thực phẩm sống và thuần chay (không có nguồn gốc động vật).

- Chế độ ăn thô chay (Raw vegetarian diet): Tương tự như các chế độ ăn chay khác, kiểu này loại bỏ thịt, cá, và gia cầm, nhưng vẫn cho phép trứng và các sản phẩm từ sữa. Tất cả thực phẩm đều sống và chưa qua chế biến.

- Chế độ ăn thô tạp (Raw omnivorous diet): Trong chế độ ăn kiêng này, bạn có thể ăn mọi loại thực phẩm từ nguồn gốc động vật và thực vật, bao gồm thịt, nhưng chúng phải ở dạng sống và chưa qua chế biến.

2. Các thực phẩm nên và không nên tiêu thụ trong chế độ ăn thô

2.1. Thực phẩm nên có

- Rau củ quả tươi: Đây là thành phần quan trọng trong chế độ ăn thô, mang lại nhiều chất dinh dưỡng và chất chống oxy hóa.

- Hạt, ngũ cốc và quả khô: Nhóm thực phẩm này cung cấp nhiều chất dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất hữu ích.

- Dầu thực vật tinh khiết: Dầu ô liu, dầu hạt cải, dầu hạt lanh và dầu hạt nho là các loại dầu hữu ích trong chế độ ăn thô, chúng giàu chất dinh dưỡng và chất béo không no.

- Nước ép trái cây và rau củ: Nước ép từ trái cây và rau củ là cách tuyệt vời để hấp thụ nhiều chất dinh dưỡng một cách hiệu quả.

- Rong biển và tảo: Đây là thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, cung cấp nhiều chất khoáng và vitamin.

- Sữa và sản phẩm từ sữa chưa được chế biến: Sữa tươi, sữa đặc và phô mai chưa tiệt trùng có thể được sử dụng trong chế độ ăn thô, mang lại nguồn cung chất dinh dưỡng.

2.2. Thực phẩm nên tránh

- Thịt chín: Chế độ ăn thô thường loại trừ thực phẩm đã được nấu chín, nên thịt chín không phù hợp. Nhiều người ăn thô chọn chế độ ăn thô chay để thay thế protein động vật bằng protein thực vật.

- Sản phẩm động vật được chế biến: Sữa tách kem, phô mai đã qua chế biến, thịt nguội và thịt khô không được khuyến khích trong chế độ ăn thô.

- Thực phẩm chứa chất bảo quản: Thực phẩm đóng hộp có hạn sử dụng lâu hoặc chứa chất bảo quản không phù hợp với chế độ ăn thô.

- Thực phẩm chứa đường tinh luyện hoặc chất tạo ngọt nhân tạo: Các thực phẩm chứa đường tinh luyện hoặc chất tạo ngọt nhân tạo không thích hợp vì có thể tạo điều kiện cho sự phát triển của vi khuẩn trong đường tiêu hóa.

- Thực phẩm có nhiều độc tố: Rau chứa nhiều kim loại nặng, hải sản hoặc nấm có thể chứa độc tố, không nên sử dụng trong chế độ ăn thô.

- Thực phẩm bị nhiễm bụi hoặc vi khuẩn: Rau quả chưa được rửa sạch, hư thối không thích hợp cho chế độ ăn thô.

3. Ăn thô trong thời gian dài ảnh hưởng như thế nào đến cơ thể?

Chế độ ăn thô mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, nếu tùy tiện áp dụng mà không quan tâm đến thể trạng, chúng ta sẽ phải đối mặt với kha khá vấn đề.

Ăn thô trong thời gian dài dễ gây ra tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng, mất cân bằng trong cơ thể. Chế độ ăn thuần chay thô, ở dạng nguyên chất, có thể hạn chế cung cấp đầy đủ chất đạm, vitamin B12, vitamin D, chất vôi, sắt, và iot. Một nghiên cứu chỉ ra rằng 38% người tham gia chế độ ăn thực phẩm thô gặp thiếu hụt vitamin B12, có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe như vàng da, viêm lưỡi, loét miệng, vấn đề thị lực, và giảm trí tuệ.

Ngoài ra, chỉ một chút bất cẩn trong khâu chế biến, người dùng phải đối mặt với hàng loạt vấn đề như ngộ độc, nhiễm trùng, nhiễm khuẩn, đau bụng, tiêu chảy, sốt,... Vì vậy, để quyết định có nên ăn thô, đặc biệt là trong một khoảng thời gian dài, chúng ta nên dựa vào nhiều yếu tố khác nhau như tình trạng sức khỏe cá nhân, sự thoải mái và cả mục tiêu dinh dưỡng.

Bất kỳ chế độ ăn nào cũng có ưu và nhược điểm. Vì vậy, thay vì chạy theo xu hướng, chúng ta nên dành thời gian tìm hiểu và cân nhắc kỹ trước khi áp dụng vì mục tiêu sức khỏe dài lâu.